เสาเอกกุฏิสมเด็จโต

พระสมเด็จเนื้อไม้เสาเอก

      

     สิ่งที่ถือเป็นอนุสรณ์นับเนื่องในสมเด็จพระพุฒาจารย์โต ที่หลงเหลือให้เห็นในปัจจุบันนี้นอกเหนือจากพระสมเด็จอันลือลั่นแล้วยังมีของสำคัญอีกชิ้นหนึ่งนั่นคือ ไม้เสาเอกกุฏิของท่าน

     ขณะนี้หลงเหลือเป็นท่อนสั้น ๆ ทางวัดระฆังโฆสิตารามเก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี เอาใส่กรงเหล็กขนาดกว่าสี่หุน ถือเป็นของศักดิ์สิทธิ์ชิ้นหนึ่ง เพราะเสาเอกนี้ได้ค้ำยันกุฏิของท่าน และท่านก็ย่างเหยียบเข้าออกทุกวัน

     เมื่อหลายปีก่อนโน้นว่ากันว่ายังมีเค้ากุฏิของท่านเหลือให้เห็นครั้นกาลเวลาผ่านไป ก็ค่อย ๆ ปรักหักพังคงเหลือแต่เสากุฏิที่จมอยู่ในดินเพียงเท่านั้น ต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2512 หลวงปู่หิน อินทวินโย พระเถระเชี่ยวชาญวิทยาคมและธรรมวิปัสสนาแห่งวัดระฆังท่านให้ลูกศิษย์ลูกหาช่วยกันขุดขึ้นมา

เสาเอกกุฏิสมเด็จโต

     เนื้อไม้แข็งมากประดุจหินใช้เลื่อยวงเดือนตัดยังมีประกายไฟ และไม้เสากุฏิสมเด็จโตนี้แหละครับหลวงปูหินเอาสร้างพระสมเด็จพิมพ์หนึ่งมีชื่อเรียกว่า “สมเด็จทรงนิยมเสาเอก”

     การสร้างค่อนข้างพิลึกพิลั่นและต้องใช้ความอุตสาหะวิริยะเป็นอย่างมาก แม่พิมพ์ใช้โลหะเนื้อแข็งแกะเป็นรูปพระสมเด็จ เสร็จแล้วเอามาเผาไฟจนร้อนแดงนำไปประทับบนเนื้อไม้ที่ตัดแบ่งเป็นชิ้นฟัก

     ความร้อนจะไหม้เนื้อบางส่วนเป็นถ่าน เมื่อทำการเซาะส่วนที่ถูกเผาไหม้นั้นออก ก็จะปรากฏเป็นรูปพระสมเด็จ ที่ขอบด้านบนจะเจาะเป็นรูบรรจุผงวิเศษต่าง ๆ เป็นเพราะการแบ่งเป็นชิ้นฟักของเนื้อไม้แต่ละชิ้นนั้นตัดด้วยมือและประมาณเอา ขนาดจึงไม่เท่ากันทุกชิ้น

     เมื่อพิมพ์พระออกมาแล้วพระจึงมีขนาดใหญ่ไม่เท่ากันนัก ใหญ่บ้างเล็กบ้างแตกต่างกันเล็กน้อยกระนั้นจุดที่ตายตัวอย่างซุ้มระฆังพอวัดได้ ซุ้มเรือนแก้วด้านล่างกว้างสองเซนติเมตร ความสูงของซุ้มเรือนแก้วสามเซนติเมตร

     ขอบด้านข้างและด้านหลังปรากฏรอยฟันเลื่อยชัดเจน เฉพาะอย่างยิ่งด้านหลังนั้นจะเห็นชัดเป็นเส้นแพฟันเลื่อย สีเนื้อไม้ของพระออกแดงอมดำคร่ำ เนื้อแน่นทึบมีน้ำหนักพอควร ด้านหลังพระตอกหมายเลขทุกองค์ เป็นเลขอารบิก หรือเลขฝรั่งตังบางคมขนาดเขื่อง พระเถระในวัดระฆังที่ทราบเรื่องการสร้างดี ได้เมตตาบอกว่า หมายเลขที่ตอกมีตั้งแต่หนึ่งเรื่อยมาจนถึงห้าร้อย

เรื่องและภาพจากหนังสือสมเด็จวัดระฆังพิเศษ11 สุดยอดพระเครื่องตลอดกาลจากเซียนพระสุดสัปดาห์ ขอขอบคุณมา ณ. ที่นี้